Knowledge Caffe
ISO 9001 prostymi słowami – zarządzanie wiedzą
Rewizja ISO 9001 prostymi słowami – wiedza przedsiębiorstwa. Quality Austria oferuje cykl informacyjnych artykułów eksperckich dotyczących rewizji ISO 9001:2015. Przywołujemy słowa Dr Wernera Schachnera, który wyjaśnia wymagania dotyczące „wiedzy przedsiębiorstwa“.
Wiedza o ISO 9001
Szybkość, dynamiczność i kompleksowość dzisiejszego świata stawia wiedzę coraz częściej jako centralny czynnik konkurencji między przedsiębiorstwami. Odzwierciedla się to również w tworzeniu ISO 9001. Po raz pierwszy wymaga się w normalizacji odpowiedniego obchodzenia się z wiedzą. Wymóg ten jest kolejnym dowodem, iż zmiany naszego socjalnego i ekonomicznego środowiska mają wpływ na podejście, zasady i normy naszych przedsiębiorstw.
Wymagania ISO 9001 względem zarządzania wiedzą skupiają się na „wiedzy organizacji”. Według treści normy chodzi o całkowitą wiedzę, którą należy posiadać w przypadku odpowiedniego przeprowadzenia procesów w organizacji, a także do zapewnienia zgodności produktów i usług przedsiębiorstwa wobec wymagań. Według ISO 9001 nie wymaga się postępowania z konkretną wiedzą w określonym momencie, lecz przede wszystkim w czasie przed i w przyszłości. Przedsiębiorstwa muszą uwzględniać zmieniające się z biegiem czasu trendy i wymagania; a także odpowiednio na nie reagować.
Wymagania
Norma nie wymaga wprowadzenia zarządzania wiedzą jako niezależną dyscyplinę zarządzania. Porównanie konkretnych wymagań nowej normy ISO względem obchodzenia się ryzykiem z praktycznym modelem elementów wiedzy (według Probst) ukazuje w jasny sposób, iż większość wymagań normy pokrywa się z elementami zarządzania wiedzą.
Wymagania względem określenia potrzebnej wiedzy jak i określenia jej stanu są łatwe do pogrupowania w odpowiednie kategorie tj. element wiedzy identyfikacji potrzebnej wiedzy (według Probst), lub element wiedzy oceny stanu. W celu spełnienia wymagań, przedsiębiorstwa muszą być w stanie udzielić odpowiedzi na następujące kwestie: „W jaki sposób istniejąca wiedza przedsiębiorstwa jest budowana i poszerzana?” oraz „ Jaka wiedza (brakująca, lecz konieczna), w jaki sposób oraz przez kogo jest zewnętrznie wymagana?”. Wymaganie posiadania wiedzy w wystarczającym stopniu odpowiada pod względem merytorycznym elementom wiedzy („podział wiedzy” Pana Probst)
Pytanie „W jaki sposób zapewnię odpowiednią wiedzę w odpowiednim czasie i w odpowiednim miejscu?” znajduje się w centrum zainteresowania.
Spełnienie wymogu „utrzymania wiedzy”, odpowiadającego elementowi wiedzy Probst, wymaga odpowiedzi na pytania tj. „W jaki najlepszy sposób mogę zapisać wiedzę przedsiębiorstwa?”, „W jaki sposób mogę zapobiec utracie wiedzy?”, a także „W jaki sposób mogę utrzymać aktualny stan wiedzy?”. Wraz z powyższymi wymaganiami, jest możliwe podanie trzech elementów składowych zarządzania wiedzą według Probst. Nie są lub są tylko częściowo zaadresowane w punkcie 7.1.6 ISO 9001: cele wiedzy, ocena wiedzy, wykorzystanie wiedzy.
Realizacja / przekład
Kto w przyszłości stawi czoła wymaganiom ISO względem zarządzania wiedzą, nie powinien tego zamiaru traktować ani jako jednorazowe działanie, ani jako projekt. Zarządzanie wiedzą należy rozumieć jako niezależną dyscyplinę zarządzania. Jako dyscyplinę, będącą znaczącym czynnikiem i centralnym „narzędziem” dla pozostałych dyscyplin zarządzania przedsiębiorstwa. Głównym wymaganiem dla odniesienia sukcesu w zarządzaniu wiedzą jest, tak jak i w innych dyscyplinach zarządzania, szczegółowe planowanie i systematyczne podejście. Do konkretnej realizacji planów istnieje do dyspozycji ogromna ilość różnorodnych (i coraz częściej już wykorzystywanych) metod i instrumentów tj.: mapa wiedzy, mapa źródeł wiedzy, Knowledge Café, analiza przepływu informacji, portfolio wiedzy, artykuły mikro, platformy wiedzy, semantyczne systemy software itp.
Wielką sztuką przy obchodzeniu się wiedzą jest wybór „tej” metody i instrumentu zarządzania wiedzą, najbardziej odpowiadającego danej sytuacji. Czynnikami wywołującymi konieczność zastosowania działań zarządzania wiedzą są np.: niezrozumiała wiedza przedsiębiorstwa, nieaktualna wiedza. Zależnie od czynnika wywołującego, a także sytuacji należy wybrać odpowiednią metodę lub instrument zarządzania wiedzą.
AUTOR:
Dr Werner Schachner
Netzwerkpartner